متخصصین طراحی لباس از سالهای بسیار دور با هدف بهبود روشها و متدهای خیاطی و طراحی جهت سهولت در مراحل دوخت و رفع مشکلات و ایرادهای اندامی از یک سو و زیبایی هر چه بیشتر مدلها تلاش فراوانی نموده اند و در این راستا به نتایج مطلوبی رسیده اند.

اما متاسفانه در ایران حتی در دانشگاه‌های مرتبط با طراحی دوخت نیز کمتر از این نتایج و پیشرفت ها استفاده می شود، به گونه ای که فارغ التحصیلان این دسته با ورود به بازارکار متوجه خواهند شد که آموخته هایشان به روز نبوده و حتی نسبت به تجربیات تولیدکنندگان داخلی نیز عقب هستند. اما مسئله به روز بودن صنعت پوشاک کشور فقط به دانشگاههای ما خلاصه نمی شود. و تولیدکنندگان، متخصصین و صنعت گران پوشاک کشور نیز باید همواره در تلاشی باشد تا بتواند از دستاوردهای مراکز تخصصی و برجسته مد و پوشاک بهرمند شوند.

یکی از این موسسات تحقیقاتی و تخصصی انستیتوی هنرهای خانگی لندن I.D.A می باشد. که تاکنون موفق به رفع نواقص و مشکلات متدها و روش های مرسوم گذشته گردیده و آنها را به زبان بسیار ساده و روان جهت علاقه مندان لباس آماده ساخته تا هنرجویان به راحتی بتوانند ایده ها و طرحهای موردنظر خود را به سادگی و بدون محدودیت های موجود در روش های گذشته پیاده نمایند.

امید است بتوانیم در این دوره از آموزش ها، آن طور که باید به این مهم نایل شویم و آرزو داریم از طرف متولیان و صاحب نظران در مراکز آموزشی کشور جهت بالا بردن معلومات و به روز رسانی سطح علمی طراحان، تولیدکنندگان و کلیه دست اندرکاران صنعت پوشاک کشور اقداماتی صورت گیرد.

اصول اساسی برش
قبل از اینکه به خط کشی الگو بپرازید، اول باید بدانیم که کجا را اندازه کرده ایم تا آنها را روی الگو بیاوریم و خط کشی نمائیم، باید گفته شود که در خط کشی نمونه اول از خط مرکز پشت که روی ستون فقرات مشخص می‌باشد و مستقیم ترین خط می‌باشد.  بلندی پشت و بلندی قد دامن بر نام خط مرکزی پشت نشان داده شده است شروع می‌کنیم.

دیگر اینکه در الگو تنها یک طرف لباس را رسم میکنم و برای فهمیدن حالتهای برش قدم به قدم جلو   می‌رویم 

آزادی عمل در طرح برجستگی سینه‌ها
قبل از اینکه به خط کشی الگو برسیم باید درباره خط قسمت جلو گردن و بلندی جلو بالاتنه تصمیم بگیرید. موقعی که لباس برش می‌شود روش‌های مختلفی برای مشخص کردن نقطه جلو گردن وجود دارد. اما هر روش که بکار می‌رود و آنچه مهم است اندازه گیری خیلی دقیق و مناسب می‌باشد و با همان دقت در برش و دوخت هم درباره برجستگی سینه‌ها که طول اضافی از تکه پشت در بلندی بالاتنه (از خط گردن تا خط کمر) لازم است تا قسمت عقبی بدن از خط گردن تا خط کمر اختلاف بین این دو اندازه بزرگی و کوچکی سینه‌ها فرق می‌کند.

اما در اندازه‌های نرمال و صحیح تقریباً جلو ½  اینچ از پشت زیادتر است و اگر یک زن لاغر با سینه‌های کوچک باشد کمر از½  اینچ و در صورت چاق بودن با سینه‌های بزرگ بیشتر خواهد بود. پس از اندازه گرفتن برای هنرجویان اطمینان تر است که از نقطه گردن در پشت تا خط کمر در قسمت جلو به طوریکه عرض گردن (پهنای گردن) را از محاسبه که در بخش 6 جمع آوری اندازه‌های مناسب گفته شده است یا اینکه می‌توانید مستقیماً از نقطه گردن تا خط کمر در قسمت جلو اندازه بگیرید.


ساختمان تکه عقبی
دستورالعمل (تعلیم) تکه پشت سایز 36 با کشیدن خط مرکز پشت به اندازه طول بالاتنه و قد دامن چنانکه این خط موازی با حاشیه کاغذ الگو به فاصله 1 اینچ و از طرف بالا با فاصله 3 اینچ رسم می‌شود که نقطه A اول طول بلندی پشت و نقطه B سجاف دامن که بخاطر متغیر بودن مد در شکل شکسته نشان داده شده است و در برش اندازه‌های خود حتماً قد دامن را تماماً رسم کنید.


خط‌های بعدی از شماره 1 الی 7 که تماماً عمود بر خط (خط مرکزی پشت) رسم شده است و هر یک به اندازه نصف دور بالاتنه + 2 اینچ می‌باشد.

مثال: دور بالاتنه 36 اینچ می‌باشد چون در الگو یک طرف لباس رسم می‌شود پس چنین می‌شود.
20 = 2 +  18  →      18 = 2 ÷ 36
این 20 اینچ طول خط‌های 1 الی 7 می‌باشد که بعداًَ خواهید دید که چگونه آن مقدار اضافی که در دور بالاتنه بکار رفته است به تقلیل می‌رود.


خط کشی و برش تکه عقبی
1. خط گردن- خطی عمود بر خط AB رسم می‌کنیم که در نقطه A به خط AB عمود باشد. این خط را خط گردن می‌گویند.

2. خط کمر از نقطه تقاطع خط گردن با خط AB در روی خط AB به اندازه طول بلندی قد پشت که برای سایز 36 در جدول 5/39 سانت یا (15.75) اینچ است پائین بیاورید وخط عمودی از نقطه بدست آمده بر خط AB رسم کنید.

3. خط دور بالاتنه یا زیر حلقه آستین- فاصله خط 1 و 2 را نصف کنید و 1 اینچ به طرف خط کمر علامت بگذارید و بعد خطی عمود بر خط AB از این نقطه رسم کنید.

4. خط باسن- 8 اینچ  یا 20 سانت از خط کمر به طرف پائین در روی خط AB حساب کرده و علامت گذاشته و بعد خط عمودی بر خط رسم کنید.

5. خط حاشیه دامن- از تقاطع خط کمر در خط  AB به طرف پائین طول دامن را حساب کرده و خط حاشیه دامن را عمود بر خط  AB رسم کنید.

6. خط پشت و خط سینه- حدفاصل خط گردن و خط دور بالاتنه را نصف کرده و خطی عمود بر خط AB رسم کنید.

7. خط شانه- حدفاصل خط گردن و خط پشت یا سینه را نصف کرده و خطی عمود بر خط AB رسم می‌کنیم.

8. خط حلقه آستین- اندازه پهنای پشت (کارور) که برای سایز 36 در جدول 5/35 سانت یا 14 اینچ هست نصف کرده به اضافه یک درز (9 میلیمتر) در روی خط بالاتنه از تقاطع خط AB اندازه گرفته و از نقطه حاصله خطی موازی با خط AB رسم می‌کنیم که از خط پشت یا سینه و خط 6 خط گردن را قطع کند.

9. نقطه پشت گردن- در روی خط گردن از نقطه A به فاصله پهنای گردن اندازه گرفته و به طول 75/0 اینچ به طرف بالا رسم کنید.

توضیح : چنانکه در قبل گفته شده است اندازه پهنای گردن و نقطه پشت گردن یک دوازدهم دور بالاتنه منهای 6/0 سانت سه چهارم اینچ خط متوسط اندازه است و چون نقطه پشت گردن قسمتی از تکه پشت لباس است پس این سه چهارم در بعضی اوقات بخاطر اندام غیرمتناسب اشخاص فرق کرده کم یا زیاد می‌گردد.

10. انحنای پشت گردن- از نقطه 9 به نقطه (A1) پشت گردن خط منحنی ملایمی رسم کرده به طوریکه 1 اینچ مانده به نقطه (A) در امتداد خط گردن مستقیم رفته است.


خط کشی و برش تکه جلوئی
11. خط مرکزی جلو- چنانچه گفته شد خط مرکز جلو خطی است موازی با (خط مرکز پشت) و فاصله آن نصف دور سینه +2 اینچ است که در روی خط بالاتنه حساب کرده موازی با خط مرکزی پشت از خط گردن تا حاشیه دامن رسم میکنیم.

12. نقطه جلوئی گردن- از تقاطع خط گردن و خط مرکزی جلو درست به اندازه پهنای گردن پشت علامت گذاشته و از نقطه تعیین شده خط عمودی به طرف بالا به طول ¼ 1 اینچ رسم می‌کنیم که نقطه گردن در جلو بدست می‌آید.

13. قسمت انحنای جلوی گردن- خط منحنی ملایمی از نقطه جلوئی گردن به تقاطع خط مرکزی جلو با خط شانه رسم کنید. 

14. خط جلوئی حلقه آستین- از تقاطع خط بالاتنه با خط مرکزی جلو در خط بالاتنه اندازه ¼ اندازه بالاتنه منهای 1 اینچ اندازه گرفته و از نقطه حاصله خطی موازی با خط مرکزی جلو به طرف بالا تا خط گردن رسم می‌کنیم. این خط را خط جلوئی حلقه آستین می‌نامیم.

15. خط بغل- حد فاصل خط حلقه آستین جلوئی و عقبی را نصف کرده و خطی به موازات این دو خط از خط گردن تا خط حاشیه دامن رسم می‌کنیم. این خط را خط بغل گویند.

16. خط شانه پشت- از نقطه گردن پشت تا تقاطع خط شانه یا خط بغل خطی رسم کرده که این خط، خط شانه پشت می‌باشد.

17. نقطه پایانی شانه پشت- به اندازه طول شانه از نقطه پشت گردن به طرف نوک شانه اندازه گرفته یا در اندازه‌های نرمال تنها کافی است 8/3 تا ½ اینچ از تقاطع حلقه آستین پشت با خط شانه پشت به طرف بیرون علامت گذاشته و نقطه پایانی شانه پشتی می‌نامیم.

18. حلقه آستین در قسمت عقب- خط منحنی ملایمی از نقطه شانه عقبی به تقاطع خط بغل با خط بالاتنه رسم می‌کنیم که  از تقاطع خط حلقه آستین پشت و خط پشت یا سینه بگذرد. که این خط منحنی به تمرین بیشتری نیاز دارد 

19. خط شانه جلو- از نقطه گردن خطی بکشید که از نقطه (C) بگذرد این خط را مشخص کنید به خط شانه جلو

20. نقطه قله سینه- فاصله خط مرکزی جلو و خط حلقه آستین جلو را نصف کرده و به مقدار متوسط - ½- اینچ- بطرف پائین آمده علامت بگذارید و نقطه را قله سینه می‌نامیم.

21. خط اولیه ساسون بالاتنه- خطی به موازات خط مرکزی جلو از خط گردن تا خط باسن رسم بکنید که نقطهقله سینه را قطع کند. 

22. پهنای ساسون بالاتنه- برای رسم کردن ساسون بالاتنه طبق جدول در سایز 36 که 5/7 سانتی متر می‌باشد یک قوس دایره بکشید که مرکز آن 1 دایره همان تقاطع خط 21 و 19 می‌باشد. این قوس بطور نقطه چین در پایانی شانه جلو رسم کنید. سپس مرکز دایره را نقطه قله سینه تعیین و به اندازه خط 21 از قله سینه تا تقاطع خطهای 21 و 19 قوس دایره‌ای رسم می‌کنید که قوس اول قطع و از همان تقاطع دو قوس خطهای – به نقطه قله سینه رسم می‌کنید، ساسون بالاتنه تشکیل شده است.

23. اتمام سرشانه جلوئی- برای مشخص کردن سرشانه جلوئی اول از (E) تا (C) خطی بکشید و این خط جلوئی شانه جدیدی است که متصل خواهد شد به خط شانه جلوئی بطرف (D) موقعی که ساسون سینه بسته می‌شود. به طوریکه (E) و (D) به هم برسند و اندازه پهنای شانه به طول درازی اندازه شانه پشت علامت و پایان شانه جلو می‌نامیم.

توضیح: نقطه (E) همان نقطه تقاطع خط قوسها می‌باشد.

24 . حلقه آستین جلو- از سرشانه جلوئی یک قوس ملایم بکشید که خط حلقه آستین جلوئی را ¼ 1مانده به خطبالاتنه تماس حاصل کند و ادامه دهید تا 1 اینچ مانده به تقاطع بالاتنه و خط بغل در 3 محور گردد.


25. خط کشی زیر بغل- در خط دور بالاتنه از هر طرف خط بغل به اندازه ¼ اینچ را اندازه بگیرید و در خط کمر از هر طرف ¼ 1 اندازه بگیرید و این نقاط را به هم متصل کنیدبعداً خواهید دید که چطور دور کمر تقلیل پیدا کرده و به اندازه دور کمر می‌رسد.

26. لبه دوخت دامن درخط بغل- خط زیر بغل جدید را ادامه دهید از خط کمر با خط منحنی مناسب که حدوداً 1 اینچ مانده به خط باسن در خط بغل محو شود رسم کنید

تقلیل کمر
با رسیدن به اینجا باید به دور کمر شکل بدهیم، بدین منظور اندازه‌های نرمال دوباره کار می‌کنند. اما قبل از اندازه گرفتن بهتر است بدانیم که کجا و چرا تقلیل می‌یابد.

بدیهی است که یک خط منحنی درازتر از یک خط مستقیم است و اگر شما به شکل انسان دقت کنید خواهید دید که شکل طبیعی بدن از فرم‌های مختلف تشکیل شده است.

بدن را از خط بالاتنه تا خط کمر مطالعه کنید و همچنین از خط کمر تا خط باسن خواهید دید که مقدار زیادی از پارچه را تو می‌گذاریم، این کار به قدری باید انجام گردد که لباس را شکل بدهد به طوریکه راحتی بدن و همچنین چین و چروک در هیچیک از نقاط لباس مشخص نشود.

اگر شما خط وسطی پشت را در نظر بگیرید خواهید دید که قسمتی از آن با وجود خالی بودن احتیاجی به شکل دادن ندارد. پنهان کردن پارچه در بغلها در اشخاص متفاوت است در بعضی‌ها بیشتر و در بعضی‌ها کمتر است. اگر مطالعه داشته باشید می‌بینید که منحنی زیربغل زنها بیشتر از مرد‌ها است و باسن بزرگتر می‌باشد این بزرگی احتیاج به ساسون دارد.


تبدیل خط کمر به اندازه مورد نیاز
حال اندازه کمر سایز 36 ، 5/68 سانت یا 27 اینچ است که در الگو بخاطر نصف بودن الگو «5/13      می‌باشد و حالا با کسر کردن وسط خطهای 25 و 26 در خط کمر که ½ 2 اینچ می‌باشد طول خط کمر به «5/17تقلیل یافته است و چون اندازه خود کمر 5/13 اینچ است. لذا بعد از کسر کردن 4 اینچ اضافی مانده است که این اضافی را به 2 تقسیم کرده 2 اینچ برای ساسون جلو لباس و 2 اینچ برای ساسون پشت لباس می‌باشد و این اندازه در مدلهای فردی برای اشخاص چاق و لاغر کم و زیاد می‌شود.

توضیح: در سایزهای ایرانی نسبت به محل و مکان ساسون اندازه‌های نرمال در کمر فرق دارد که هنرجو باید بعد از بررسی‌های آن مکان حد متوسط‌های نرمال را بدست آورد.

به طوریکه در خط‌های 27 و 28 نشان داده شده است. در خط‌های 27 در بالا حدوداً 5/0 اینچ مانده به قله سینه و در پایین حدوداً 2 اینچ مانده به خط باسن و در خط‌های 28 در پایین مثل خط‌های 27 و در بالا ½ 1اینچ مانده به خط بالاتنه تا یک اینچ بعد از بالاتنه می‌باشد و این تغییرها بسته به فرم و هیکل شخص می‌باشد.


اگر باسن شخص بزرگ باشد خط‌های 27 و28 در پایین کمر طولشان کوتاه تر و در صورت لاغر بودن طولشان درازتر می‌شود. و در خط‌های 28 در بالا هم حالت قوزی پشت مورد نظر است که اگر قوزی پایین باشد خط‌های 28 در بالای کمر طولشان کوتاه تر و در غیر این صورت درازتر می‌گردد.

توضیح: فاصله خط مرکزی خط‌های 28 از مرکز پشت درست به فاصله خط مرکزی خط‌های 27 از مرکز جلو می‌باشد.


میزان کردن الگو برای تولید
یک الگو ممکن است احتیاج به تغییر دادن در بافت پارچه د اشته باشد و بعد از امتحان نمونه پارچه لباس و کیفیت آن برش لباس انجام بدهید.

پارچه‌ها این قدر مختلف هستند که الگو ممکن است تغییر داده شود. تنگتر یا گشادتر برش داده شود. چنانچه بعضی پارچه‌ها شل و بعضی دیگر به آب میروند در نتیجه قبل از اینکه لباس بریده شود الگو احتیاج به میزان کردن دارد که با توجه به خاصیت آن تحت آزمایش پارچه تعیین و معلوم، بعد میزان شود. ضمناً باید طرح با پارچه مطابقت داشته باشد.

عادات الگو بریدن خوب
سعی کنید تمام قسمت‌های الگویتان را تمیز و مرتب نگه دارید. پس از تکمیل کردن هر الگو سایز و شماره طرح را روی قسمت‌های الگویتان بگذارید. چنانچه این قسمت‌ها را به آسانی بتوانید جمع و بهم نصب کرد و برای اجتناب از اشتباه  قراردادن قسمت‌های الگو تمام تکه‌ها را شماره گذاری کنید و لیستی از آنها را به الگو ضمیمه کنید.

خیلی از شرکتها فرم‌های مخصوص چاپی برای این منظور دارند ولی درست کردن آن برای خودتان کاملاً آسان است و در صورتی که فرم چاپی نداشته باشید با مرتب کردن تکه‌ها از زحمت و صرف وقت زیاد خواهید کاست.

چند نکته
برای روشن شدن هر چه بیشتر ذهن شما یاد آور میشود:

یک الگو در سایزهای مختلف و تجاری یا فردی تشکیل شده است .از :بالاتنه جلو ، دامن جلو، بالاتنه پشت، دامن پشت وآستین و آن تکه‌ها معمولاً بدون درز گذاشتن برش میشود و تمام درزها و الگو بطور اتوماتیک در نظر گرفته شده است.در طراحی تان بعد از برش الگو ساسون بالاتنه بسته و از ساسون کمر باز می‌شود و بعد از طراحی دوباره نیز کمر بسته می‌شود. چنانکه در دوره‌های بعد مفصلاً گفته خواهد شد.در علامتهای جهانی، (C) علامت بریدن و (M) علامت درست کردن و مرتب کردن و(T) علامت آراستن می‌باشد.

عواملی که باعث بالا بردن ارزش لباس می‌شوند از بهترین آراستن‌های (زیپ بندی،دکمه و مادگی، آستر دوزی و بخیه کاری.)

در لباس‌های جلو باز که جای دکمه و مادگی دارند که در اصطلاح روی هم گرد گفته می‌شود، طراح نصف آن مقداررا در الگو به خط مرکزی جلو اضافه می‌کند.


نتیجه:
وقتی که شما قسمت بخش 1 و 2  را بطور کامل و دقیق و تمرینات آن را انجام دادید؛ سیستم پیش نویسی طرح الگو برای شخص یا اندازه سایزی را یاد خواهید گرفت و قادر خوا هید بود طرحی برای خودتان درست کنید. در واقع هر آموزشگاه یک طرح و الگوی مخصوص به خود دارد، بعضی از این روش‌ها خیلی پیچیده هستند و بر اساس اندازه‌های سایزی و متناسب طرح شده است که بیشتر آن روش‌ها سخت هستند و همچین وفق دادن آنها و تبدیل آنها برای اندازه‌های فردی مشکل است. بنابراین سیستم و روش ساده را به شما درس داده ایم؛ به امید اینکه هر یک از شما بتوانید در آینده شخصاً یک پیش نویس طرح باشید و طرح‌های  بسیاری را به فراخور و احتیاج خودتان بزنید.

سالها پیش طراحان و برش کنندگان الگو اهمیت زیادی در محفوظ و پنهان ماندن سیستم خود داشتند، حتی امروزه هم خیلی از مردم به این نحو کار می‌کنند.
اما خوشبختانه افرادی در تجارت طراح لباس هستند که تجربه خودشان را اعم از طرح و برش و دوخت وشناخت پارچه در اختیار شما بگذارند، بسیار سودمند است که درباره تشخیص پارچه و دوختهای متفاوت یادداشت هایی از تجربه‌ها د اشته باشید.
                                   
                     
آنچه در دوره‌های بعدی خواهید خواند:
برش الگو و  طراحی دامن
بالاتنه و میزان کردن الگو برای هر مد یقه و آستین‌ها را فراهم کرده نمونه‌های آستین و تطبیق کردن تازه‌ترین تمایل‌ها و برش شلوار

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: