مقدمه
نگرش يا Attitude يعني ارزيابي عمومي شما از يک رفتار يا يک واقعيت يا يک چيز. نگرش با باور متفاوت است، باورها Belief باعث شکل گيري نگرش ما نسبت به يک موضوع مي گردند.
آيا نگرش و سنجش آن مهم است؟
• اهميت نگرشها تا آن حد مهم است که دولتمردان آمريکائي علت شکست در جنگ با ويتنام و کوبا، را موافق نبودن افکار عمومي مردم با اين جنگها دانستند.
• شايد به همين دليل است که قبل از حمله کنوني به افغانستان و بعد عراق، دولت مردان مذکور دست به نگرش سنجي مردم زدند و پس از اطمينان از گرايش مثبت مردم، اقدام به اين کار نمودند. (برنشتاين، 2001، صص 23-21)
آزمون نگرش افراد
• هم اکنون متداولترين شکل براي اندازه گيري نگرشها، به ويژه در مديريت، مقياس هاي درجه بندي Scaling مبتني بر نظريه اندازه گيري Measurement Theory است. و از ميان اين مقياس ها، مقياس درجه بندي ليکرت محبوبترين نوع مي باشد. (ادواردز، 1997، ص86)
به مقياس ليکرت خواهيم پرداخت، بهتر است از ابتداي آنچه که پژوهش ما با آن آغاز مي شود، شروع کنيم.
گام يک: انتخاب موضوع
• در تلاش براي اندازه گيري چه چيز يا چه موضوعي هستيم؟
گام دو: تعيين هدف اصلي و اهداف فرعي
برای مثال
• هدف اصلي: تعيين ميزان رضايت شغلي کارکنان شرکت
• هدف فرعي: تعيين عوامل موثر بر رضايت شغلي کارکنان
گام سه: انجام مطالعات نظري
• مروري بر ادبيات نظري تحقيق، تحقيقات مشابه داخلي و خارجي
گام چهار: تدوين فرضیه اصلي و فرضیات فرعي تحقيق
برای مثال
• فرضیه اصلي: رضايت شغلي کارکنان شرکت نمونه در سطح نسبتا پائيني قرار دارد.
- فرضیه فرعي 1: مولفه حقوق و مزايا بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
- فرضیه فرعي 2: مولفه ارزش و احترام بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
- فرضیه فرعي 3: مولفه امنيت شغلي بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
گام پنج: تعيين حجم نمونه
• مي توانيم از جدول کرجسي و مورگان با داشتن حجم نمونه، مقدار نمونه را مشخص کنيم.
• توصيه 1: پيشنهاد مي شود پاورپوينت پيوست مطالعه گردد.
گام شش: طراحي پرسشنامه
1. طراحي مخزن سوالات (مخزن عبارات نگرشي)
• بايستي سوال ها (براي پاسخگو) با معني، جالب توجه و حتي هيجان انگيز باشد
• اگر تعداد بسياري از پاسخگويان از پاسخ به سوالات طفره رفته اند، يا اينکه به گويه ها چيزي اضافه و کم کرده اند، اگر تعداد پاسخهاي نمي دانم يا نامصمم زياد شده اند و بالاخره اگر سوال ها بي پاسخ ماند، مسلما مسير طي شده غلط است.
• در طراحي گويه ها (پرسش ها) از گويه هاي مساعد و نامساعد (پرسش هاي مستقيم و معکوس استفاده کنيد)
مثال:
- بيشتر اوقات از شغلم لذت مي برم.
- من اصلا از شغلم لذت نمي برم
• بهره گيري از چند گويه بجاي يک گويه براي سنجش يک مقوله خاص پايائي (Reliability) پاسخ ها و روائي (Validity) نتايج را به ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد.
• پايائي و روائي چيست؟
- پايائي (Reliability):
- - پايائي به دقت، اعتماد پذيري، ثبات يا تکرار پذيري نتايج آزمون اشاره دارد.
- - براي اندازه گيري پايائي يک پرسشنامه شاخصي به نام ضريب پايائي وجود دارد. اين ضريب به اشکال مختلفي محاسبه مي شود و مقدار آن بين صفر و يک در نوسان است. اين ضريب هر مقدار به يک نزديکتر باشد، پرسشنامه از پايائي بيشتري برخوردار است.
- روائي (Validity):
- - عبارت است از توانايي ابزار مورد نظر در اندازه گيري يک صفت که پرسشنامه که براي اندازه گيري آن طراحي شده است و شامل روائي صوري، روائي محتوي، روائي سازه، روائي پيش بيني و ... ميباشد.
- - براي تعيين روائي محتواي يک آزمون از روش هاي نظري استفاده مي شود که بيشتر آنها بر تجربه و نظر خبرگان استوار است. براي ارزيابي روائي سازه، از روش تحليل عاملي ( Factor Analysis) استفاده ميشود.
- سنجش پايائي
- - از بين 5 روش سنجش روائي، مرسوم ترين روش استفاده از آلفاي کرونباخ است. در اين روش محدوده مقادير قابل قبول آلفا: بين 0.7 تا 1 عالي ، بين 0.4 تا 0.7 خوب و کمتر از 0.4 ضعيف محسوب مي شود.
- رابطه روائي و پايائي
- - يک آزمون بايد پايا باشد تا بتواند روا باشد.
- - اگر آزموني در هر بار اجرا روي تعدادي نمونه، نتايج مختلفي بدست دهد، آن آزمون يک آزمون پايا نخواهد بود و در واقع هيچ چيز را به درستي اندازه نخواهد گرفت و اگر يک آزمون چيزي را به درستي اندازه گيري نکند، هيچ اطلاعات مفيدي به ما نخواهد داد.
- - براي مثال يک آزمون رياضي براي اندازه گيري محتوا و هدف هاي درس تاريخ، روا (مناسب) نيست. اما اين آزمون مي تواند مطالب رياضي را که اندازه مي گيرد با دقت (به طور پايا) اندازه گيري کند. پس براي اينکه يک آزمون روا باشد بايد نخست پايا باشد. يعني پايائي شرط روائي است اما روائي براي پايائي ضروري نيست.
- - توصيه 2: نحوه استفاده حرفه اي از نرم افزار SPSS را بياموزيد.
• بهتر است تعداد گويه هاي مساعد و نامساعد طراحي شده براي اندازه گيري يک مقوله خاص، تقريبا مساوي باشد، چرا که در غير اينصورت (مثلا 6 گويه موافق و يک گويه مخالف)، احتمال سوق دهي افراد به خطاهاي ادراکي نظير «همگامي با فرضيه هاي تحقيق»، «خطاي توزيع» و ... را افزايش مي دهد. البته شرايط استثنا مانند شرايط اختناق مستثني مي باشد.
- مثال گويه نامساعد: «من فکر مي کنم رابطه بين مديران ارشد و همکاران چندان تعريفي ندارد»
• بهتر است پس از طراحي و تدوين تمامي گويه ها آنها را به صورت کاملا تصادفي و نامنظم در پرسشنامه قرار دهيد تا از خطاهاي ادراکي نظير «خطاهاي کليشه اي»، «ارائه پاسخهاي رسمي و محافظه کارانه»، «خطاهاي توزيع (گرايش زياد به موافقت، مخالفت يا حد وسط)» و «القاي فرضيه ها به پاسخگو» اجتناب گردد.
• گويه سوق دهنده و جهت دار طراحي نکنيد، زيرا بي طرفي را از عبارات سلب مي کند و سبب القاي پاسخ يا اعلان فرضيه پژوهش مي شود.
- مثال: «شما که با مقررات سازمان مخالفت نداريد، با قانون فلان موافق هستيد؟» يا « به نظر من والدين مسئوليت تربيت فرزندان خود را دارند»
• از کلمات باردار (Loaded Word) استفاده نکنيد. زيرا داراي رنگ عاطفي هستند و به خودي خود باعث القاي احساس پذيرش يا عدم پذيرش مي شوند. در مقابل کلماتي نظير «قحطي»، «نازي ها»، «مادرانه»، «زرنگ» و ... آنقدر که پاسخگو را تحت تاثير عبارات باردار قرار مي دهد، تحت تاثير خود سوال قرار نمي دهد.
- مثال: دو کلمه «روسا» و «رهبران» هر دو باردار هستند، ولي در جهات متفاوت (روزنفلد، 1997، صص 50-49)
• پرسش حساسيت برانگيز طراحي نکنيد، زيرا افراد از حيث اطلاعاتي که حاضرند در باره خود افشا کنند، خيلي با يکديگر متفاوتند.
- مثال: اکراه در پاسخگويي در مورد «حقوق»، «نژاد» و ...
- پيش آزمون در مقياس کوچک روش مناسبي براي حذف اينگونه سوالات است. (ماري دي، 1997، ص79)
• گويه با پاسخ هاي کليشه اي طراحي نکنيد. پاسخ کليشه اي يعني جوابهائي که روي طيف و ترتيبي خاص و تقريبا بدون توجه به محتواي سوال توزيع شده است. علت چيست؟
- «جامعه پسندي»، پاسخگو با جواب موافق مي کوشد براي خود وجهه بيشتري کسب کند.
- اگر 80% آزمودني ها، کاملا موافق يا کاملا مخالف بود، پاسخها کليشه اي است.
- «شکل گيري ذهنيات و ادراکات افراد به علت تعلق به طبقه يا قشر خاص»، مثلا کارگران عضو اتحاديه هاي کارگري، سرمايه داران را استثمارگر مي دانند!
- براي مقابله با چنين خطائي «استفاده از گويه يا پرسش کنترلي (بصورت مستقيم و معکوس)» مفيد است. ولي پاسخگو نبايد متوجه سوال کنترلي يا تکراري گردد. براي مثال اگر از مديري سوال کنيد که علت ورشکستگي شرکت او چيست؟ او بصورت سيستماتيک دولت را مقصر مي داند (نرخ ماليات، سوبسيد رقبا، تثبيت نامناسب قيمت ها و ...) ولي شما مي توانيد نقاط ضعف مديريتي او را با طرح سوالي تخمين بزنيد: آيا در شرکت شما سيستم کارآمد حسابداري صنعتي وجود دارد (محاسبه قيمت تمام شده محصول، هزينه هاي توليد قطعات و ...)
• آنچه را مي خواهيد بدانيد، بپرسيد. «آيا پاسخ هائي که به پرسشهاي شما داده مي شود، آنچه را که شما مي خواهيد بدانيد پاسخ مي دهند؟» (کيولي، 1997، ص 53)
• گويه هاي کوتاه و ساده طراحي کنيد. از روش «کيس» استفاده کنيد.
Kiss: (keep it Simple, Stupid) Strategy
• در هر پرسش تنها از يک موضوع سوال کنيد.
• از طرح پرسشهاي مبهم يا پيچيده خودداري کنيد. هر چه تلاش پاسخگو براي مشخص کردن معنا و مفهوم يک پرسش بيشتر باشد، اعتبار پاسخ ها نامشخص تر خواهد بود. (بردي، اندرسون و نيبور، 1986، ص146)
• از زبان مناسب استفاده کنيد. سطح کلمات و عبارات استفاده شده بايد متناسب با سطح دانش افراد پاسخگو باشد و از واژگان و مفاهيم ناآشنا استفاده نگردد.
• پرسش بايد مشخص و دقيق باشد. پرسش هاي مشخص و خاص بهتر از پرسش هاي کلي هستند.
• پرهيز از «منفي مضاعف»: يک پرسش منفي مضاعف ممکن است از پاسخ دهندگان بخواهد که با چيزي که کذب و منفي است، مخالفت کنند. در چنين حالتي پاسخگو با جمله اي گنگ و نامفهوم مواجه و بدنبال آن اشتباه روي خواهد داد.
- مثال: «من از فکر ندادن اجازه به کارکنان براي کار در نوبت هاي پشت سر هم حمايت نمي کنم»
• براي درجه بندي از اعداد (4،3،2،1و5 و ...) در پرسشنامه استفاده نکنيد. از آنجا که اکثر پاسخ دهندگان گرايش انتخاب به نمرات ابتدائي يا انتهائي دارند، انحراف و خطا رخ خواهد داد.
• از طرح ضرب المثل براي سنجش نگرشها خودداري کنيد. زيرا معناي ضرب المثل ها براي همگان روشن نيست و تفاسير متفاوتي از آن وجود دارد.
• پرسشهاي جمعيت شناختي مانند جنسيت، سن، تحصيلات و ... را حسب مورد تحقيق به ابتداي پرسشنامه اضافه کنيد.
• گويه ها را در يک نمونه تصادفي از پاسخ دهندگان آزمون کنيد. بيشتر کارشناسان مفيد و حتي لازم مي دانند که براي حذف گويه هاي نامناسب، گويه هاي تهيه شده را يکبار با تعدادي از پاسخگويان (100 تا 300 نفر) که متعلق به جامعه آماري مورد مطالعه باشند، آزمايش کنيم و از بررسي مقدماتي پرسشنامه ها (بر روي دانشجويان دوره ليسانس که به صورت يک رسم درآمده است) جدا خودداري کرده، مگر در مواردي که پرسشنامه اصولا براي دانشجويان طراحي شده باشد (اپنهايم، 1986، ص318)
2. تحليل گويه ها و انتخاب گويه هاي برگزيده
• استفاده از روش پايداري دروني: به کمک نرم افزار هر يک از گويه ها را با مجموع گويه هاي ديگر در رابطه گذاشته و از روي ميزان همبستگي آن با ساير گويه ها و يا از روي ميزان هماهنگي، پايداري و مناسب بودن آن تشخيص داده مي شود.
• نرم افزار SPSS در اين راستا و با استفاده از تحليل حذف يک سوال و بررسي آن بر روي بهبود آلفاي کرونباخ کمک شاياني به ما مي نمايد.
گام هفتم: محاسبه نمره کل هر پاسخ دهنده
• معمولا پرسشنامه ها در طيف 5 يا 7 تائي ليکرت طراحي و بکار گرفته مي شوند. براي مثال در طيف 5 تائي داريم:
- کاملا موافقم – موافقم – نظري ندارم – مخالفم – کاملا مخالفم
- پس از عودت پرسشنامه ها، طيف مزبور را با اعداد شماره گذاري مي کنيم. شماره گذاري دلخواه است براي مثال:
- کاملا موافقم – موافقم – نظري ندارم – مخالفم – کاملا مخالفم
5 4 3 2 1
يا
4 3 2 1 0
- يا معکوس همه اين حالات
- فقط دقت کنيد به هنگام محاسبه نمرات به اظهارات مساعد و نامساعد بطور معکوس نمره دهيد.
- توجه: برخي از صاحبنظران معتقد هستند بجاي عنوان نمودن عبارات فوق کافي است در مقابل هر سوال فضائي را براي درج امتيازهاي 1 تا 5 يا مثلا 9-7-5-3-1 پيش بيني شود، قلذا در اين خصوص نظر استاد خود را جويا شويد.
- براي تفسير نمره آزمودني در مقياس ليکرت کافي است مجموع نمرات را با ميانه مقايسه کنيد نه ميانگين
- کسي مي داند چرا؟
• چنانچه نمره آزمودني در مقياس ليکرت بالاتر از ميانه باشد، نسبت به موضوع مورد بررسي نگرش مثبت و چنانچه کمتر از آن باشد نگرش منفي است.
• توجه: در مقياس ليکرت تعداد گويه هاي مساعد و نامساعد تقريبا برابر باشند. (ادواردز، 1946، ص119)
گام هشتم: سنجش ميزان هماهنگي و پايداري دروني و انتخاب گويه هاي برگزيده
• پس از محاسبه مجموع نمرات پاسخگويان، بايد گويه هاي نامناسب و ناهماهنگ با ساير گويه ها، حذف شوند:
- روش اول: استفاده از ضريب همبستگي، هر گويه اي را که همبستگي پائيني با مجموع نمرات دارد حذف کنيد.
- روش دوم: محاسه توان افتراقي، ضريب تمييز:
- اين ضريب به قدرت سوال در تمايز گذاري يا تشخيص بين دو گروه که در مورد يک موضوع نگرش متفاوت دارند، اشاره مي نمايد.
- بعد از آنکه پاسخ ها بر حسب نمرات کل آزمودني ها مرتب شدند، 25% از کساني که بيشترين نمره را بدست آورده اند و 25% از کساني که کمترين نمره را بدست آورده اند به عنوان گروه بالا و پائين انتخاب مي شوند و جدول زير تشکيل مي شود.
برای مشاهده جدول به فایل PDF انتهای این نوشتار مراجعه کنید.
- حالا گويه هائي برگزيده مي شوند که توان تشخيص آنها از بقيه بيشتر باشد.
- روش سوم: آزمون تحليل عاملي (Factor Analysis)
- از اين تحليل براي تعيين عوامل زيربنائي مقياس (تعيين مقوله ها و گويه ها) استفاده مي کنيم.
- با اين روش مي توان عبارتهاي مورد نياز براي هر عامل را در مجموعه وسيعي از عبارتها شناسائي و گزينش نمود.
- اين روش براي نمونه هاي کوچک قابل اجرا نيست. حداقل بايد حجم نمونه 10 برابر تعداد متغيرهائي باشد که وارد تحليل عاملي مي شوند.
قبل از پرداختن به بخش بعدي مروري بر اطلاعات گذشته خود داشته باشيم.
• توصيه 3: درس آمار درس مهمي است، آن را جدي بگيريد و مجددا مطالعه کنيد.
• داده ها دو نوعند:
- داده هاي کمي مانند قد، وزن، سن که قابل درجه بندي مي باشند.
- - داده هاي فاصله اي Interval data
- - داده هاي نسبتي Ratio data
- داده هاي کيفي مانند جنس، گروه خوني يا مليت فقط داراي نوع هستند و قابل بيان با استفاده از واحد خاصي نيستند.
- - داده هاي اسمي Nominal data
- - داده هاي رتبه اي Ordinal data
• داده فاصله اي: به عنوان مثال داده هايي که متغير IQ ضريب هوشي را در پنج نفر توصيف مي کنند عبارتند از: 80، 110، 75، 97 و 117، چون اين داده ها عدد هستند پس داده هاي ما کمي اند اما مي دانيم که IQ نمي تواند صفر باشد و صفر در اينجا فقط مبنا است تا ساير مقاديرIQ در فاصله اي منظم از صفر و يکديگر قرار گيرند پس اين داده ها فاصله اي اند.
• داده نسبتي: داده هايي هستند که با عدد نوشته مي شوند اما صفر آنها واقعي است. اکثريت داده هاي کمي اين گونه اند و حقيقتاً داراي صفر هستند. به عنوان مثال داده هايي که متغير طول پاره خط بر حسب سانتي متر را توصيف مي کنند عبارتند از: 20، 15، 35، 8 و 23، چون اين داده ها عدد هستند پس داده هاي ما کمي اند و چون صفر در اينجا واقعاً وجود دارد اين داده نسبتي تلقي مي شوند.
• داده اسمي (مقوله اي): مربوط به متغير يا خواص کيفي مانند جنس يا گروه خوني مي باشند و بيانگر عضويت در يک گروها category خاص مي باشد.
• داده رتبه اي: مانند کيفيت درسي يک دانش آموز (ضعيف، متوسط و قوي) و يا رتبه بندي هتل ها ( يک ستاره، دو ستاره و ...)
گام نهم: تجزيه و تحليل هاي آماري
1. اقدام اول: استفاده از آمار توصيفي
2. اقدام دوم: استفاده از آمار استنباطي
• آمار توصيفي
- اگر مطمئن هستيد داده شما فاصله اي نيست، سوالات را بر اساس پاسخ هائي که به آن داده شده با استفاده از فراواني و درصد خلاصه و طبقه بندي کنيد.
- بکارگيري نما يا ميانه (نه ميانگين) و از ان بهتر بکارگيري مد مناسب تر است. چون با استفاده از مد بهتر مي توان داده هاي ترتيبي را توصيف کرد.
- از شاخص هاي توصيف پراکندگي همچون انحراف چارکي (نه انحراف معيار) استفاده کنيد.
- توزيع مشاهدات را در يک نمودار ميله اي (نه بقيه نمودارها) نشان دهيد.
• آمار استنباطي
- مي دانيد وقتي از طيف ليکرت استفاده مي کنيم يعني داده ها رتبه اي هستند، واضح است که داده رتبه اي توزيع نرمال ندارد پس مستقيم مي رويم سراغ آزمونهاي ناپارامتريک
- توصيه 4: اين صفحه را مطالعه کنيد: http://manuchehri.blogfa.com/post-62.aspx
- براي مقايسه دو گروه مستقل از آزمون يومن (Uمن) ويتني استفاده کنيد.
- براي مقايسه دو گروه وابسته از آزمون کروسکال استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از يک گروه را با يک مقدار فرضي مقايسه کنيد، از آزمون ويلکاکسون استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از سه گروه يا بيشتر وابسته را با هم مقايسه کنيد از آزمون فريدمن استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از سه گروه يا بيشتر مستقل را با هم مقايسه کنيد از آزمون واليس استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد ببينيد زير جامعه يک با زير جامعه دو اختلاف معناداري دارد، از آزمون خي دو استفاده کنيد. يعني جائي که داده ها به صورت (فراواني، نسبت، درصد يا احتمال باشد).
- براي اندازه گيري ضريب همبستگي بين دو متغير از ضريب همبستگي اسپرمن (نه ضريب همبستگي پيرسون) استفاده کنيد.
- اگر شک کرديد عليت از سوي کدام متغير بر کدام متغير مي باشد، آزمون عليت گرينجر را انجام دهيد.
- براي پيش بيني يک متغير بر اساس يک يا چند متغير از آزمون رگرسيون ناپارامتريک استفاده کنيد.
گام دهم: جمع بندي و نتيجه گيري کنيد.
• با توجه به تحليل هاي آماري ببينيد نتيجه سوالات اصلي و فرعي شما چه شد.
• اصلا ايراد ندارد، نتيجه تحقيق، رد سوال های اوليه شما باشد.
• نتايج پژوهش خود را اولا با مباني نظري مطابقت دهيد و در صورت تائيد با نتايج تحقيقات مشابه ساير محققين نيز کنترل کنيد.
• مهمترين بخش همين جاست که درست تحليل و نتيجه گيري کنيد.
• کشش پذيري متغير ها را نسبت به يکديگر را بسنجيد.
• به اين موضوع توجه داشته باشيد که آيا تفاوت معناداري بين مولفه هاي پژوهش با متغير هاي جمعيت شناختي وجود دارد يا خير؟ براي مثال آيا رضايت شغلي در جامعه زنان و مردان شاغل در يک شرکت با هم تفاوت معناداري دارد يا خير؟
• به محدوديت هاي تحقيق خود اشاره کنيد.
گام يازدهم: پيشنهادات
• با توجه به نتايج تحقيق وقت آن رسيده که براي بهبود آنچه در اين پژوهش به دنبال آن بوديد، پيشنهاد دهيد.
• پيشنهادي ندهيد که اصلا به موضوع تحقيق ربطي ندارد.
• در ارائه پيشنهادات خلاقيت و نوآوري داشته باشيد.
• پيشنهادي بدهيد که عملي باشد و منطقي. رويائي و غير واقعي ....؟
• تبعات حاصل از پيشنهاد خود را بسنجيد. تفکر سيستمي داشته باشيد. Dynamical System Thinking
• براي تحقيقات آتي به محققان آتي پيشنهاد دهيد تا آنچه شما در اين پژوهش، تحقيق در باره آن را لازم دانسته ولي فرصتش را نداشتيد تا انجام دهيد يا به هر دليل ديگري مقدور نبود، آنها انجام دهند. بسياري از محققين از همين نقطه محور پژوهش خويش را آغاز مي نمايند.
گام دوازدهم و پاياني: منابع
• اصل امانت داري و رعايت اخلاق حرفه اي حکم مي نمايد تا شما به تمام منابعي که در پژوهش خود از آن استفاده نموده ايد، اشاره کنيد. تخلف در اين امر دير يا زود مشخص خواهد شد و ماه پشت ابر باقي نخواهد ماند.
• هر مرجع علمي براي پذيرش مقالات شيوه نامه اي دارد که در آن فونت و سايز حروف، صفحه و حاشيه بندي و نحوه ذکر منابع در آن درج شده است. از استاندارد همان جائي که قرار است مقاله شما در آنجا داوري شود استفاده کنيد.
• اما توصيه من به شما استفاده از نرم افزار Mendely ميباشد که يک نرم افزار Reference Manager است. نرم افزاري رايگان که پس از نصب و دانلود افزونه اي را به نرم افزار WORD اضافه مي نمايد و مزيت آن اين است که کليه رفرنس هاي شما تا ابد در فضاي اينترنتي ذخيره و هر زمان که از دانشگاه به منزل يا بر عکس برويد، به روز رساني فايل صورت مي گيرد. به عبارتي رفرنس به فايل اصلي ورد اضافه نمي شود که موجب حجيم شدن آن و بروز مشکلاتي که ساير نرم افزارها مانند Endnote ايجاد مي کنند، نمي شود.
منابع مورد استفاده در تهيه اين ارائه
مقالات
1. شهباز مرادي، سعيد مجيد سليمي، نگرش سنجي در مطالعات مديريت از طريق تدوين مقياس ليکرت، 1386، نشريه مديريت، مطالعات مديريت بهبود و تحول، ش 54
کتاب شناسي
1. ادواردز، جک ئي و تامس، ماري دي و روزنفلد، پل وکيولي، استفاني بوث (1379)، تحقيق پيمايشي، ترجمه سيد محمد اعرابي و داود ايزدي، تهران، دفتر پژوهش هاي فرهنگي
2. اوپنهايم، ا،ان؛ (1369)، طرح پرسشنامه و سنجش نگرش ها، ارجمه مرضيه کريم نيا، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوي
ساير
1. وبلاگ محمد رضا ميرزاده www.m-mirzadeh.blogfa.com
نگرش يا Attitude يعني ارزيابي عمومي شما از يک رفتار يا يک واقعيت يا يک چيز. نگرش با باور متفاوت است، باورها Belief باعث شکل گيري نگرش ما نسبت به يک موضوع مي گردند.
آيا نگرش و سنجش آن مهم است؟
• اهميت نگرشها تا آن حد مهم است که دولتمردان آمريکائي علت شکست در جنگ با ويتنام و کوبا، را موافق نبودن افکار عمومي مردم با اين جنگها دانستند.
• شايد به همين دليل است که قبل از حمله کنوني به افغانستان و بعد عراق، دولت مردان مذکور دست به نگرش سنجي مردم زدند و پس از اطمينان از گرايش مثبت مردم، اقدام به اين کار نمودند. (برنشتاين، 2001، صص 23-21)
آزمون نگرش افراد
• هم اکنون متداولترين شکل براي اندازه گيري نگرشها، به ويژه در مديريت، مقياس هاي درجه بندي Scaling مبتني بر نظريه اندازه گيري Measurement Theory است. و از ميان اين مقياس ها، مقياس درجه بندي ليکرت محبوبترين نوع مي باشد. (ادواردز، 1997، ص86)
به مقياس ليکرت خواهيم پرداخت، بهتر است از ابتداي آنچه که پژوهش ما با آن آغاز مي شود، شروع کنيم.
گام يک: انتخاب موضوع
• در تلاش براي اندازه گيري چه چيز يا چه موضوعي هستيم؟
گام دو: تعيين هدف اصلي و اهداف فرعي
برای مثال
• هدف اصلي: تعيين ميزان رضايت شغلي کارکنان شرکت
• هدف فرعي: تعيين عوامل موثر بر رضايت شغلي کارکنان
گام سه: انجام مطالعات نظري
• مروري بر ادبيات نظري تحقيق، تحقيقات مشابه داخلي و خارجي
گام چهار: تدوين فرضیه اصلي و فرضیات فرعي تحقيق
برای مثال
• فرضیه اصلي: رضايت شغلي کارکنان شرکت نمونه در سطح نسبتا پائيني قرار دارد.
- فرضیه فرعي 1: مولفه حقوق و مزايا بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
- فرضیه فرعي 2: مولفه ارزش و احترام بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
- فرضیه فرعي 3: مولفه امنيت شغلي بطور معناداري رضايت شغلي کارکنان شرکت را تحت تاثير قرار مي دهد.
گام پنج: تعيين حجم نمونه
• مي توانيم از جدول کرجسي و مورگان با داشتن حجم نمونه، مقدار نمونه را مشخص کنيم.
• توصيه 1: پيشنهاد مي شود پاورپوينت پيوست مطالعه گردد.
گام شش: طراحي پرسشنامه
1. طراحي مخزن سوالات (مخزن عبارات نگرشي)
• بايستي سوال ها (براي پاسخگو) با معني، جالب توجه و حتي هيجان انگيز باشد
• اگر تعداد بسياري از پاسخگويان از پاسخ به سوالات طفره رفته اند، يا اينکه به گويه ها چيزي اضافه و کم کرده اند، اگر تعداد پاسخهاي نمي دانم يا نامصمم زياد شده اند و بالاخره اگر سوال ها بي پاسخ ماند، مسلما مسير طي شده غلط است.
• در طراحي گويه ها (پرسش ها) از گويه هاي مساعد و نامساعد (پرسش هاي مستقيم و معکوس استفاده کنيد)
مثال:
- بيشتر اوقات از شغلم لذت مي برم.
- من اصلا از شغلم لذت نمي برم
• بهره گيري از چند گويه بجاي يک گويه براي سنجش يک مقوله خاص پايائي (Reliability) پاسخ ها و روائي (Validity) نتايج را به ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد.
• پايائي و روائي چيست؟
- پايائي (Reliability):
- - پايائي به دقت، اعتماد پذيري، ثبات يا تکرار پذيري نتايج آزمون اشاره دارد.
- - براي اندازه گيري پايائي يک پرسشنامه شاخصي به نام ضريب پايائي وجود دارد. اين ضريب به اشکال مختلفي محاسبه مي شود و مقدار آن بين صفر و يک در نوسان است. اين ضريب هر مقدار به يک نزديکتر باشد، پرسشنامه از پايائي بيشتري برخوردار است.
- روائي (Validity):
- - عبارت است از توانايي ابزار مورد نظر در اندازه گيري يک صفت که پرسشنامه که براي اندازه گيري آن طراحي شده است و شامل روائي صوري، روائي محتوي، روائي سازه، روائي پيش بيني و ... ميباشد.
- - براي تعيين روائي محتواي يک آزمون از روش هاي نظري استفاده مي شود که بيشتر آنها بر تجربه و نظر خبرگان استوار است. براي ارزيابي روائي سازه، از روش تحليل عاملي ( Factor Analysis) استفاده ميشود.
- سنجش پايائي
- - از بين 5 روش سنجش روائي، مرسوم ترين روش استفاده از آلفاي کرونباخ است. در اين روش محدوده مقادير قابل قبول آلفا: بين 0.7 تا 1 عالي ، بين 0.4 تا 0.7 خوب و کمتر از 0.4 ضعيف محسوب مي شود.
- رابطه روائي و پايائي
- - يک آزمون بايد پايا باشد تا بتواند روا باشد.
- - اگر آزموني در هر بار اجرا روي تعدادي نمونه، نتايج مختلفي بدست دهد، آن آزمون يک آزمون پايا نخواهد بود و در واقع هيچ چيز را به درستي اندازه نخواهد گرفت و اگر يک آزمون چيزي را به درستي اندازه گيري نکند، هيچ اطلاعات مفيدي به ما نخواهد داد.
- - براي مثال يک آزمون رياضي براي اندازه گيري محتوا و هدف هاي درس تاريخ، روا (مناسب) نيست. اما اين آزمون مي تواند مطالب رياضي را که اندازه مي گيرد با دقت (به طور پايا) اندازه گيري کند. پس براي اينکه يک آزمون روا باشد بايد نخست پايا باشد. يعني پايائي شرط روائي است اما روائي براي پايائي ضروري نيست.
- - توصيه 2: نحوه استفاده حرفه اي از نرم افزار SPSS را بياموزيد.
• بهتر است تعداد گويه هاي مساعد و نامساعد طراحي شده براي اندازه گيري يک مقوله خاص، تقريبا مساوي باشد، چرا که در غير اينصورت (مثلا 6 گويه موافق و يک گويه مخالف)، احتمال سوق دهي افراد به خطاهاي ادراکي نظير «همگامي با فرضيه هاي تحقيق»، «خطاي توزيع» و ... را افزايش مي دهد. البته شرايط استثنا مانند شرايط اختناق مستثني مي باشد.
- مثال گويه نامساعد: «من فکر مي کنم رابطه بين مديران ارشد و همکاران چندان تعريفي ندارد»
• بهتر است پس از طراحي و تدوين تمامي گويه ها آنها را به صورت کاملا تصادفي و نامنظم در پرسشنامه قرار دهيد تا از خطاهاي ادراکي نظير «خطاهاي کليشه اي»، «ارائه پاسخهاي رسمي و محافظه کارانه»، «خطاهاي توزيع (گرايش زياد به موافقت، مخالفت يا حد وسط)» و «القاي فرضيه ها به پاسخگو» اجتناب گردد.
• گويه سوق دهنده و جهت دار طراحي نکنيد، زيرا بي طرفي را از عبارات سلب مي کند و سبب القاي پاسخ يا اعلان فرضيه پژوهش مي شود.
- مثال: «شما که با مقررات سازمان مخالفت نداريد، با قانون فلان موافق هستيد؟» يا « به نظر من والدين مسئوليت تربيت فرزندان خود را دارند»
• از کلمات باردار (Loaded Word) استفاده نکنيد. زيرا داراي رنگ عاطفي هستند و به خودي خود باعث القاي احساس پذيرش يا عدم پذيرش مي شوند. در مقابل کلماتي نظير «قحطي»، «نازي ها»، «مادرانه»، «زرنگ» و ... آنقدر که پاسخگو را تحت تاثير عبارات باردار قرار مي دهد، تحت تاثير خود سوال قرار نمي دهد.
- مثال: دو کلمه «روسا» و «رهبران» هر دو باردار هستند، ولي در جهات متفاوت (روزنفلد، 1997، صص 50-49)
• پرسش حساسيت برانگيز طراحي نکنيد، زيرا افراد از حيث اطلاعاتي که حاضرند در باره خود افشا کنند، خيلي با يکديگر متفاوتند.
- مثال: اکراه در پاسخگويي در مورد «حقوق»، «نژاد» و ...
- پيش آزمون در مقياس کوچک روش مناسبي براي حذف اينگونه سوالات است. (ماري دي، 1997، ص79)
• گويه با پاسخ هاي کليشه اي طراحي نکنيد. پاسخ کليشه اي يعني جوابهائي که روي طيف و ترتيبي خاص و تقريبا بدون توجه به محتواي سوال توزيع شده است. علت چيست؟
- «جامعه پسندي»، پاسخگو با جواب موافق مي کوشد براي خود وجهه بيشتري کسب کند.
- اگر 80% آزمودني ها، کاملا موافق يا کاملا مخالف بود، پاسخها کليشه اي است.
- «شکل گيري ذهنيات و ادراکات افراد به علت تعلق به طبقه يا قشر خاص»، مثلا کارگران عضو اتحاديه هاي کارگري، سرمايه داران را استثمارگر مي دانند!
- براي مقابله با چنين خطائي «استفاده از گويه يا پرسش کنترلي (بصورت مستقيم و معکوس)» مفيد است. ولي پاسخگو نبايد متوجه سوال کنترلي يا تکراري گردد. براي مثال اگر از مديري سوال کنيد که علت ورشکستگي شرکت او چيست؟ او بصورت سيستماتيک دولت را مقصر مي داند (نرخ ماليات، سوبسيد رقبا، تثبيت نامناسب قيمت ها و ...) ولي شما مي توانيد نقاط ضعف مديريتي او را با طرح سوالي تخمين بزنيد: آيا در شرکت شما سيستم کارآمد حسابداري صنعتي وجود دارد (محاسبه قيمت تمام شده محصول، هزينه هاي توليد قطعات و ...)
• آنچه را مي خواهيد بدانيد، بپرسيد. «آيا پاسخ هائي که به پرسشهاي شما داده مي شود، آنچه را که شما مي خواهيد بدانيد پاسخ مي دهند؟» (کيولي، 1997، ص 53)
• گويه هاي کوتاه و ساده طراحي کنيد. از روش «کيس» استفاده کنيد.
Kiss: (keep it Simple, Stupid) Strategy
• در هر پرسش تنها از يک موضوع سوال کنيد.
• از طرح پرسشهاي مبهم يا پيچيده خودداري کنيد. هر چه تلاش پاسخگو براي مشخص کردن معنا و مفهوم يک پرسش بيشتر باشد، اعتبار پاسخ ها نامشخص تر خواهد بود. (بردي، اندرسون و نيبور، 1986، ص146)
• از زبان مناسب استفاده کنيد. سطح کلمات و عبارات استفاده شده بايد متناسب با سطح دانش افراد پاسخگو باشد و از واژگان و مفاهيم ناآشنا استفاده نگردد.
• پرسش بايد مشخص و دقيق باشد. پرسش هاي مشخص و خاص بهتر از پرسش هاي کلي هستند.
• پرهيز از «منفي مضاعف»: يک پرسش منفي مضاعف ممکن است از پاسخ دهندگان بخواهد که با چيزي که کذب و منفي است، مخالفت کنند. در چنين حالتي پاسخگو با جمله اي گنگ و نامفهوم مواجه و بدنبال آن اشتباه روي خواهد داد.
- مثال: «من از فکر ندادن اجازه به کارکنان براي کار در نوبت هاي پشت سر هم حمايت نمي کنم»
• براي درجه بندي از اعداد (4،3،2،1و5 و ...) در پرسشنامه استفاده نکنيد. از آنجا که اکثر پاسخ دهندگان گرايش انتخاب به نمرات ابتدائي يا انتهائي دارند، انحراف و خطا رخ خواهد داد.
• از طرح ضرب المثل براي سنجش نگرشها خودداري کنيد. زيرا معناي ضرب المثل ها براي همگان روشن نيست و تفاسير متفاوتي از آن وجود دارد.
• پرسشهاي جمعيت شناختي مانند جنسيت، سن، تحصيلات و ... را حسب مورد تحقيق به ابتداي پرسشنامه اضافه کنيد.
• گويه ها را در يک نمونه تصادفي از پاسخ دهندگان آزمون کنيد. بيشتر کارشناسان مفيد و حتي لازم مي دانند که براي حذف گويه هاي نامناسب، گويه هاي تهيه شده را يکبار با تعدادي از پاسخگويان (100 تا 300 نفر) که متعلق به جامعه آماري مورد مطالعه باشند، آزمايش کنيم و از بررسي مقدماتي پرسشنامه ها (بر روي دانشجويان دوره ليسانس که به صورت يک رسم درآمده است) جدا خودداري کرده، مگر در مواردي که پرسشنامه اصولا براي دانشجويان طراحي شده باشد (اپنهايم، 1986، ص318)
2. تحليل گويه ها و انتخاب گويه هاي برگزيده
• استفاده از روش پايداري دروني: به کمک نرم افزار هر يک از گويه ها را با مجموع گويه هاي ديگر در رابطه گذاشته و از روي ميزان همبستگي آن با ساير گويه ها و يا از روي ميزان هماهنگي، پايداري و مناسب بودن آن تشخيص داده مي شود.
• نرم افزار SPSS در اين راستا و با استفاده از تحليل حذف يک سوال و بررسي آن بر روي بهبود آلفاي کرونباخ کمک شاياني به ما مي نمايد.
گام هفتم: محاسبه نمره کل هر پاسخ دهنده
• معمولا پرسشنامه ها در طيف 5 يا 7 تائي ليکرت طراحي و بکار گرفته مي شوند. براي مثال در طيف 5 تائي داريم:
- کاملا موافقم – موافقم – نظري ندارم – مخالفم – کاملا مخالفم
- پس از عودت پرسشنامه ها، طيف مزبور را با اعداد شماره گذاري مي کنيم. شماره گذاري دلخواه است براي مثال:
- کاملا موافقم – موافقم – نظري ندارم – مخالفم – کاملا مخالفم
5 4 3 2 1
يا
4 3 2 1 0
- يا معکوس همه اين حالات
- فقط دقت کنيد به هنگام محاسبه نمرات به اظهارات مساعد و نامساعد بطور معکوس نمره دهيد.
- توجه: برخي از صاحبنظران معتقد هستند بجاي عنوان نمودن عبارات فوق کافي است در مقابل هر سوال فضائي را براي درج امتيازهاي 1 تا 5 يا مثلا 9-7-5-3-1 پيش بيني شود، قلذا در اين خصوص نظر استاد خود را جويا شويد.
- براي تفسير نمره آزمودني در مقياس ليکرت کافي است مجموع نمرات را با ميانه مقايسه کنيد نه ميانگين
- کسي مي داند چرا؟
• چنانچه نمره آزمودني در مقياس ليکرت بالاتر از ميانه باشد، نسبت به موضوع مورد بررسي نگرش مثبت و چنانچه کمتر از آن باشد نگرش منفي است.
• توجه: در مقياس ليکرت تعداد گويه هاي مساعد و نامساعد تقريبا برابر باشند. (ادواردز، 1946، ص119)
گام هشتم: سنجش ميزان هماهنگي و پايداري دروني و انتخاب گويه هاي برگزيده
• پس از محاسبه مجموع نمرات پاسخگويان، بايد گويه هاي نامناسب و ناهماهنگ با ساير گويه ها، حذف شوند:
- روش اول: استفاده از ضريب همبستگي، هر گويه اي را که همبستگي پائيني با مجموع نمرات دارد حذف کنيد.
- روش دوم: محاسه توان افتراقي، ضريب تمييز:
- اين ضريب به قدرت سوال در تمايز گذاري يا تشخيص بين دو گروه که در مورد يک موضوع نگرش متفاوت دارند، اشاره مي نمايد.
- بعد از آنکه پاسخ ها بر حسب نمرات کل آزمودني ها مرتب شدند، 25% از کساني که بيشترين نمره را بدست آورده اند و 25% از کساني که کمترين نمره را بدست آورده اند به عنوان گروه بالا و پائين انتخاب مي شوند و جدول زير تشکيل مي شود.
برای مشاهده جدول به فایل PDF انتهای این نوشتار مراجعه کنید.
- حالا گويه هائي برگزيده مي شوند که توان تشخيص آنها از بقيه بيشتر باشد.
- روش سوم: آزمون تحليل عاملي (Factor Analysis)
- از اين تحليل براي تعيين عوامل زيربنائي مقياس (تعيين مقوله ها و گويه ها) استفاده مي کنيم.
- با اين روش مي توان عبارتهاي مورد نياز براي هر عامل را در مجموعه وسيعي از عبارتها شناسائي و گزينش نمود.
- اين روش براي نمونه هاي کوچک قابل اجرا نيست. حداقل بايد حجم نمونه 10 برابر تعداد متغيرهائي باشد که وارد تحليل عاملي مي شوند.
قبل از پرداختن به بخش بعدي مروري بر اطلاعات گذشته خود داشته باشيم.
• توصيه 3: درس آمار درس مهمي است، آن را جدي بگيريد و مجددا مطالعه کنيد.
• داده ها دو نوعند:
- داده هاي کمي مانند قد، وزن، سن که قابل درجه بندي مي باشند.
- - داده هاي فاصله اي Interval data
- - داده هاي نسبتي Ratio data
- داده هاي کيفي مانند جنس، گروه خوني يا مليت فقط داراي نوع هستند و قابل بيان با استفاده از واحد خاصي نيستند.
- - داده هاي اسمي Nominal data
- - داده هاي رتبه اي Ordinal data
• داده فاصله اي: به عنوان مثال داده هايي که متغير IQ ضريب هوشي را در پنج نفر توصيف مي کنند عبارتند از: 80، 110، 75، 97 و 117، چون اين داده ها عدد هستند پس داده هاي ما کمي اند اما مي دانيم که IQ نمي تواند صفر باشد و صفر در اينجا فقط مبنا است تا ساير مقاديرIQ در فاصله اي منظم از صفر و يکديگر قرار گيرند پس اين داده ها فاصله اي اند.
• داده نسبتي: داده هايي هستند که با عدد نوشته مي شوند اما صفر آنها واقعي است. اکثريت داده هاي کمي اين گونه اند و حقيقتاً داراي صفر هستند. به عنوان مثال داده هايي که متغير طول پاره خط بر حسب سانتي متر را توصيف مي کنند عبارتند از: 20، 15، 35، 8 و 23، چون اين داده ها عدد هستند پس داده هاي ما کمي اند و چون صفر در اينجا واقعاً وجود دارد اين داده نسبتي تلقي مي شوند.
• داده اسمي (مقوله اي): مربوط به متغير يا خواص کيفي مانند جنس يا گروه خوني مي باشند و بيانگر عضويت در يک گروها category خاص مي باشد.
• داده رتبه اي: مانند کيفيت درسي يک دانش آموز (ضعيف، متوسط و قوي) و يا رتبه بندي هتل ها ( يک ستاره، دو ستاره و ...)
گام نهم: تجزيه و تحليل هاي آماري
1. اقدام اول: استفاده از آمار توصيفي
2. اقدام دوم: استفاده از آمار استنباطي
• آمار توصيفي
- اگر مطمئن هستيد داده شما فاصله اي نيست، سوالات را بر اساس پاسخ هائي که به آن داده شده با استفاده از فراواني و درصد خلاصه و طبقه بندي کنيد.
- بکارگيري نما يا ميانه (نه ميانگين) و از ان بهتر بکارگيري مد مناسب تر است. چون با استفاده از مد بهتر مي توان داده هاي ترتيبي را توصيف کرد.
- از شاخص هاي توصيف پراکندگي همچون انحراف چارکي (نه انحراف معيار) استفاده کنيد.
- توزيع مشاهدات را در يک نمودار ميله اي (نه بقيه نمودارها) نشان دهيد.
• آمار استنباطي
- مي دانيد وقتي از طيف ليکرت استفاده مي کنيم يعني داده ها رتبه اي هستند، واضح است که داده رتبه اي توزيع نرمال ندارد پس مستقيم مي رويم سراغ آزمونهاي ناپارامتريک
- توصيه 4: اين صفحه را مطالعه کنيد: http://manuchehri.blogfa.com/post-62.aspx
- براي مقايسه دو گروه مستقل از آزمون يومن (Uمن) ويتني استفاده کنيد.
- براي مقايسه دو گروه وابسته از آزمون کروسکال استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از يک گروه را با يک مقدار فرضي مقايسه کنيد، از آزمون ويلکاکسون استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از سه گروه يا بيشتر وابسته را با هم مقايسه کنيد از آزمون فريدمن استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد نتايج حاصل از سه گروه يا بيشتر مستقل را با هم مقايسه کنيد از آزمون واليس استفاده کنيد.
- اگر مي خواهيد ببينيد زير جامعه يک با زير جامعه دو اختلاف معناداري دارد، از آزمون خي دو استفاده کنيد. يعني جائي که داده ها به صورت (فراواني، نسبت، درصد يا احتمال باشد).
- براي اندازه گيري ضريب همبستگي بين دو متغير از ضريب همبستگي اسپرمن (نه ضريب همبستگي پيرسون) استفاده کنيد.
- اگر شک کرديد عليت از سوي کدام متغير بر کدام متغير مي باشد، آزمون عليت گرينجر را انجام دهيد.
- براي پيش بيني يک متغير بر اساس يک يا چند متغير از آزمون رگرسيون ناپارامتريک استفاده کنيد.
گام دهم: جمع بندي و نتيجه گيري کنيد.
• با توجه به تحليل هاي آماري ببينيد نتيجه سوالات اصلي و فرعي شما چه شد.
• اصلا ايراد ندارد، نتيجه تحقيق، رد سوال های اوليه شما باشد.
• نتايج پژوهش خود را اولا با مباني نظري مطابقت دهيد و در صورت تائيد با نتايج تحقيقات مشابه ساير محققين نيز کنترل کنيد.
• مهمترين بخش همين جاست که درست تحليل و نتيجه گيري کنيد.
• کشش پذيري متغير ها را نسبت به يکديگر را بسنجيد.
• به اين موضوع توجه داشته باشيد که آيا تفاوت معناداري بين مولفه هاي پژوهش با متغير هاي جمعيت شناختي وجود دارد يا خير؟ براي مثال آيا رضايت شغلي در جامعه زنان و مردان شاغل در يک شرکت با هم تفاوت معناداري دارد يا خير؟
• به محدوديت هاي تحقيق خود اشاره کنيد.
گام يازدهم: پيشنهادات
• با توجه به نتايج تحقيق وقت آن رسيده که براي بهبود آنچه در اين پژوهش به دنبال آن بوديد، پيشنهاد دهيد.
• پيشنهادي ندهيد که اصلا به موضوع تحقيق ربطي ندارد.
• در ارائه پيشنهادات خلاقيت و نوآوري داشته باشيد.
• پيشنهادي بدهيد که عملي باشد و منطقي. رويائي و غير واقعي ....؟
• تبعات حاصل از پيشنهاد خود را بسنجيد. تفکر سيستمي داشته باشيد. Dynamical System Thinking
• براي تحقيقات آتي به محققان آتي پيشنهاد دهيد تا آنچه شما در اين پژوهش، تحقيق در باره آن را لازم دانسته ولي فرصتش را نداشتيد تا انجام دهيد يا به هر دليل ديگري مقدور نبود، آنها انجام دهند. بسياري از محققين از همين نقطه محور پژوهش خويش را آغاز مي نمايند.
گام دوازدهم و پاياني: منابع
• اصل امانت داري و رعايت اخلاق حرفه اي حکم مي نمايد تا شما به تمام منابعي که در پژوهش خود از آن استفاده نموده ايد، اشاره کنيد. تخلف در اين امر دير يا زود مشخص خواهد شد و ماه پشت ابر باقي نخواهد ماند.
• هر مرجع علمي براي پذيرش مقالات شيوه نامه اي دارد که در آن فونت و سايز حروف، صفحه و حاشيه بندي و نحوه ذکر منابع در آن درج شده است. از استاندارد همان جائي که قرار است مقاله شما در آنجا داوري شود استفاده کنيد.
• اما توصيه من به شما استفاده از نرم افزار Mendely ميباشد که يک نرم افزار Reference Manager است. نرم افزاري رايگان که پس از نصب و دانلود افزونه اي را به نرم افزار WORD اضافه مي نمايد و مزيت آن اين است که کليه رفرنس هاي شما تا ابد در فضاي اينترنتي ذخيره و هر زمان که از دانشگاه به منزل يا بر عکس برويد، به روز رساني فايل صورت مي گيرد. به عبارتي رفرنس به فايل اصلي ورد اضافه نمي شود که موجب حجيم شدن آن و بروز مشکلاتي که ساير نرم افزارها مانند Endnote ايجاد مي کنند، نمي شود.
منابع مورد استفاده در تهيه اين ارائه
مقالات
1. شهباز مرادي، سعيد مجيد سليمي، نگرش سنجي در مطالعات مديريت از طريق تدوين مقياس ليکرت، 1386، نشريه مديريت، مطالعات مديريت بهبود و تحول، ش 54
کتاب شناسي
1. ادواردز، جک ئي و تامس، ماري دي و روزنفلد، پل وکيولي، استفاني بوث (1379)، تحقيق پيمايشي، ترجمه سيد محمد اعرابي و داود ايزدي، تهران، دفتر پژوهش هاي فرهنگي
2. اوپنهايم، ا،ان؛ (1369)، طرح پرسشنامه و سنجش نگرش ها، ارجمه مرضيه کريم نيا، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوي
ساير
1. وبلاگ محمد رضا ميرزاده www.m-mirzadeh.blogfa.com
نظرات شما عزیزان:
ارسال توسط ali ahamadi
آخرین مطالب