مقدمه

يا أَيّهَا النّاسُ كُلُوا مِمّا فِي اْلأَرْضِ حَلالاً طَيِّبًا .... [1]

يكي از خصوصيات هر موجود زنده نياز به غذا است. غذا براي تأمين نيروي مورد نياز بدن، براي فعاليت كار دستگاه‌های مختلف بدن، رشد و نمو، تأمين حرارت ثابت بدن و هر يك از تظاهرات حياتي لازم است و اين واقعيت كه زندگي بدون غذا ميسر نيست مي‌تواند به طور كلي از اهميت بسيار زياد تغذيه كفايت كند. البته در نظام آفرينش، خالق يكتا به لطف و رحمانيتش در قالب هدايت تكويني، موجودات زنده را به دستيابي به مواد غذايي مورد نياز و تعيين حدود لازم راهنمايي كرده است، ولي انسان را به استعانت از قوه‌ي تفكر، و بالاتر از آن هدايت انبيائ الهي مورد رحمت افزون‌تري قرار داده است، كه تشخيص خير و صلاح او را در همه‌ي مسائل و از جمله در باب تغذيه آسان‌تر ساخته است. زيرا آن چنان كه در اكمل اديان الهي، با حلال كردن چيزهاي پاكيزه و حرام كردن پليدي‌ها، سلامت جسم و روان آدمي را تضمين نموده است. وَ يُحِلّ لَهُمُ الطّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ اْلأَغْلالَ الّتي كانَتْ عَلَيْهِمْ ...[2] و در عبارت كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ [3] و از بطن ديگر آياتت ديگر آيا همچون فَلْيَنْظُرْ أَيّها أَزْكى‏ طَعامًا [4] و در لابه‌لاي احكام تغذيه با استنباط از برخي آيات
ديگر [5] و با تكيه بر ضرورت بهره‌گيري صحيح از نعمات الهي و اين كه به اين بهره‌گيري مؤمنين البته شايسته‌ترند زيرا بناي آفرينش آدمي بر بندگي خدا [6] و قرارر گرفتن در مسير كمال است كه البته مؤمن كه سالك اين طريق است به مقام قرب الهي نزديك‌تر است. قُلْ مَنْ حَرّمَ زينَةَ اللّهِ الّتي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْْ هِيَ لِلّذينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدّنْيا خالِصَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ كَذلِكَ نُفَصِّلُ اْلآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ [7] شيوه‌ي تغذيه‌ي آدمي مشخص مي‌گردد به خصوص كه مؤمن هنگام استفاده ازز نعمات الهي راه افراط و زياده‌روي و اسراف را پيش نخواهد گرفت وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنّهُ لا يُحِبّ الْمُسْرِفينَ [8] و نيز چون در همه‌ي اعمال و افعال او ياد خدا بهه عنوان عامل نظارت و كنترل اعمال و افعالش جاي خاص و ممتازي دارد و غذا را با ذكر خدا مي‌خورد، لذا امر و نهي خدا را قبل از برداشتن لقمه در نظر دارد، و آيه‌يي شريفه‌ي فَلْيَنْظُرِ اْلإِنْسانُ إِلى‏ طَعامِهِ [9] كه آدمي بايد در غذاي خود (اعم از غذاي فكري و جسمي) به دقت بنگرد. او را به انديشه در كيفيت غذا، كميت آن، ارتباط آن باا نياز جسم او، پاكيزه بودن آن و اين كه تا چه حد حقوق جامعه در آن رعايت شده و حلال و حرام خدا را مورد توجه قرار داده و از اين گونه دقت‌ها در ابعاد مختلف آنن برخواهد انگيخت.

و چون لقمه‌ي حلال و گوارا را فرو مي‌برد شكر نعمت خدا مي‌گويد و در طلب توان خدمت و اداء وظيفه‌ي خود [10] غذا خوردن او نيز عبادت خواهد بود. مسلمانان با الهام از حديث كل شيئي تكون فيه المعضرة علي الانسان في بدنه فحرام آکله الا في حال الضروره [11] مي‌داند كه آنچه براي او زيان‌آور باشد خوردنش مجاز نيست حتي اگرر اين زيان بخشي از خوردن غذاي پاكيزه و مفيدي باشد كه بيش از حد لزوم خورده شود. [12] ترديدي نيست كه خداي لطيف خبير مبناي تحريم برخي از خوردني‌ها وو حلال كردن برخي ديگر از آن‌ها را با علم بر تأثير آن‌ها در بدن آدمي و مصلحت انسان قرار داده است.

چنانكه اين معنا را در كلام معصوم (ع) مي‌توان ديد [13] لذا تغذيه‌ي يك مسلمان از ويژگي‌هاي ممتازي برخوردار است كه در عين استفاده از نعمت‌هاي خداوندي حدود و حريم آن‌ها را نيز مورد نظر دارد و از تغذيه به عنوان وسيله‌اي جهت تأمين امكان وصول به هدف از مجراي تأمين سلامت جسم و روان بهره مي‌گيرد، به تأثير نحوه‌يي تغذيه‌ و مقدار آن بر روي اخلاق و روان خود توجه دارد.

لینک دانلود:

اقدام پژوهی چگونه توانستم مصرف خوارکی دانش آموزان را کنترل ک

نظرات شما عزیزان: